Soạn đây mùa thu tới cùng Xuân Diệu và thi ca Việt Nam

Soạn bài Đây mùa thu tới sách Cánh Diều 11 tập 2: Chuẩn bị

1.1 Tác giả Xuân Diệu

Xuân Diệu là một trong những nhà thơ nổi tiếng nhất của nền văn học Việt Nam thế kỷ 20. Ông sinh năm 1916 tại tỉnh Bình Định nhưng quê hương gắn bó của ông là Hà Tĩnh. Mặc dù sinh ra trong một gia đình không có truyền thống văn học, nhưng từ nhỏ, Xuân Diệu đã bộc lộ niềm đam mê với thơ ca.

• Quá trình học tập và sự nghiệp: Ông bắt đầu học tại Quy Nhơn và sau đó chuyển đến Huế để học tiếp. Năm 1937, Xuân Diệu ra Hà Nội học luật và đồng thời tham gia vào giới văn nghệ, trở thành thành viên của Tự Lực Văn Đoàn. Các tác phẩm của ông rất đa dạng, từ thơ tình đến thơ trữ tình, và đặc biệt là những bài thơ thể hiện tâm tư của người trẻ trước dòng chảy thời gian.
• Phong cách sáng tác: Xuân Diệu được biết đến như một "ông hoàng thơ tình", tác phẩm của ông mang âm hưởng của sự tươi mới, thể hiện nỗi niềm và khát vọng yêu thương mãnh liệt của tuổi trẻ. Thơ ông không chỉ có giá trị nghệ thuật mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về cuộc sống và con người.

1.2 Những bài thơ viết về đề tài mùa thu

Mùa thu luôn là một nguồn cảm hứng bất tận cho các nhà thơ. Một số bài thơ nổi bật mà bạn có thể tham khảo:

• Sang thu - Hữu Thỉnh
• Câu cá mùa thu (Thu điếu) - Nguyễn Khuyến
• Tiếng thu - Lưu Trọng Lư
• Gió thu - Tản Đà
• Tức cảnh chiều thu - Bà Huyện Thanh Quan
• Thu rơi từng cánh - Nguyễn Bính

Những bài thơ này không chỉ mang lại vẻ đẹp nhẹ nhàng, tinh tế mà còn gợi lên những cảm xúc sâu lắng cho người đọc. Mùa thu được xem như một biểu tượng của sự tàn phai, nhưng cũng là thời điểm để cảm nhận vẻ đẹp của thiên nhiên và tâm hồn con người.

Soạn bài Đây mùa thu tới sách Cánh Diều 11 tập 2: Đọc hiểu

2.1 Điệp ngữ “mùa thu tới” trong dòng thơ số 3 có ý nghĩa gì?

Điệp ngữ "mùa thu tới" trong dòng thứ ba của bài thơ mang ý nghĩa sâu sắc. Nó không chỉ đơn thuần báo hiệu sự xuất hiện của mùa thu mà còn thể hiện sự nhạy cảm, tinh tế của tác giả khi đón nhận thiên nhiên. Mùa thu, với tất cả vẻ đẹp và sự lãng mạn của nó, đã được ông chào đón bằng một tâm hồn đầy cảm xúc.

2.2 Sự khác lạ trong cách sử dụng từ “hơn một”

Việc sử dụng cụm từ “hơn một” trong dòng thơ số 5 thay vì "đã mấy loài hoa rụng dưới cành" cho thấy sự độc đáo trong cách diễn đạt của Xuân Diệu. Từ “hơn một” mở ra một không gian mới, không chỉ đơn thuần là sự rụng rơi của hoa lá mà còn là khát khao và cảm xúc dạt dào của tác giả về một mùa thu vừa chớm đến.

2.3 Cách chấm câu trong khổ 3 có giá trị biểu đạt gì?

Việc sử dụng dấu ba chấm trong khổ thơ thứ ba tạo ra một cảm giác trải dài, mở rộng không gian cảm nhận cho người đọc. Qua đó, người đọc không chỉ thấy được sự chuyển động của thiên nhiên mà còn cảm nhận được những rung động nhẹ nhàng trong tâm hồn tác giả.

Soạn bài Đây mùa thu tới sách Cánh Diều 11 tập 2: Trả lời câu hỏi cuối bài

3.1 Yếu tố tượng trưng trong bài thơ

Trong bài thơ "Đây mùa thu tới", hình ảnh "rặng liễu đìu hiu" mở đầu đã tạo nên một không gian buồn bã, vắng vẻ, tượng trưng cho nỗi đau thương và sự mất mát. Hình ảnh này không chỉ gợi lên sự tĩnh lặng mà còn mang theo nỗi buồn của nhân vật trữ tình trong mùa thu.

3.2 Bức tranh thiên nhiên ở khổ thơ thứ nhất

Bức tranh thiên nhiên trong khổ thơ thứ nhất hiện lên qua những chi tiết như rặng liễu, mùa thu và lá vàng. Mặc dù khởi đầu với cảm giác buồn bã, nhưng kết thúc lại mang đến một sắc thái tươi sáng hơn, cho thấy sự chuyển mình trong tâm trạng của tác giả.

3.3 Sự rụng rơi của cảnh vật

Khổ thơ thứ hai thể hiện sự chuyển biến tự nhiên của hoa - lá - cành, phản ánh quy luật tàn phai của thời gian. Mùa thu không chỉ mang đến cái lạnh mà còn thúc đẩy những sự thay đổi trong cảnh vật, từ đó tạo nên một cảm giác nhẹ nhàng, mềm mại cho người đọc.

3.4 So sánh không gian thơ

Không gian thơ ở khổ thứ hai chủ yếu xoay quanh sự thay đổi của thiên nhiên, trong khi khổ thứ ba lại mở rộng ra những hình ảnh huyền ảo của trăng, gió và cảnh vật xung quanh. Sự chuyển biến này không chỉ tạo nên sự mới mẻ mà còn giúp người đọc cảm nhận được cái rét mướt và tĩnh lặng của mùa thu.

3.5 Tâm trạng “buồn không nói”

Hai câu kết của bài thơ gợi lên tâm trạng “buồn không nói” của những thiếu nữ, thể hiện nỗi buồn sâu lắng và mơ hồ không thể diễn đạt thành lời. Mạch cảm xúc chủ đạo trong bài thơ chính là cảm giác buồn tủi trước sự trôi chảy của thời gian và sự lắng đọng của tâm trí.

3.6 So sánh nội dung và nghệ thuật

Khi so sánh “Đây mùa thu tới” của Xuân Diệu với “Thu hứng” của Đỗ Phủ và “Thu điếu” của Nguyễn Khuyến, chúng ta có thể nhận thấy sự khác biệt rõ nét:

• Nội dung: Xuân Diệu tập trung vào cảnh sắc và tâm trạng con người đón mùa thu, trong khi Đỗ Phủ và Nguyễn Khuyến lại hướng đến những tác động của mùa thu đến tâm hồn và cảm xúc của nhân vật.
• Nghệ thuật: Xuân Diệu sử dụng ngôn từ tinh tế, nhẹ nhàng để miêu tả cảm xúc, trong khi Đỗ Phủ dùng bút pháp chấm phá và Nguyễn Khuyến thể hiện tình yêu quê hương qua những nét vẽ tinh tế.

Kết luận

Bài soạn Đây mùa thu tới đã giúp các em hiểu rõ hơn về tác giả Xuân Diệu, cũng như những cảm xúc và tâm tư mà ông gửi gắm qua bài thơ. Hy vọng rằng qua các câu hỏi, bạn sẽ có cái nhìn sâu sắc hơn về mùa thu và những gì nó mang lại cho tâm hồn con người. Nếu muốn tìm hiểu thêm nhiều tác phẩm văn học hay, hãy truy cập vào website VUIHOC để có được những kiến thức bổ ích và thú vị!