Viêm thanh quản: Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả
Viêm thanh quản là một tình trạng phổ biến mà nhiều người có thể gặp phải trong cuộc sống hàng ngày. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến giọng nói mà còn gây ra nhiều khó khăn trong sinh hoạt và giao tiếp. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sâu về viêm thanh quản, từ nguyên nhân, triệu chứng đến các phương pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả.
1. Viêm thanh quản là gì?
Viêm thanh quản là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở thanh quản – một phần của hệ hô hấp có chức năng tạo ra âm thanh và bảo vệ đường thở. Khi thanh quản bị kích thích, viêm hoặc nhiễm trùng, niêm mạc có thể bị sưng tấy, gây ra cảm giác khó chịu, thậm chí đau rát. Tình trạng này có thể dẫn đến việc giọng nói bị thay đổi, âm thanh trở nên khàn hoặc nặng hơn là mất tiếng.
Viêm thanh quản có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần, thậm chí trở thành mạn tính nếu không được điều trị kịp thời. Điều này gây ra nhiều trở ngại trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với những người thường xuyên sử dụng giọng nói như giáo viên, ca sĩ, hoặc diễn giả.
2. Nguyên nhân gây ra viêm thanh quản
Viêm thanh quản cấp tính
Viêm thanh quản cấp tính thường xảy ra đột ngột và có thể do một số nguyên nhân sau:
- Nhiễm vi rút cảm lạnh hoặc cúm.
- La hét, nói to trong thời gian dài.
- Nhiễm trùng do vi khuẩn, nấm gây sưng, phù họng.
- Biến chứng từ các viêm cấp tính khác như viêm mũi họng, viêm xoang, viêm amidan.
Viêm thanh quản mạn tính
Viêm thanh quản mạn tính thường phát triển từ các nguyên nhân kéo dài, bao gồm:
- Hít phải khói bụi, hóa chất, chất gây dị ứng trong thời gian dài.
- Trào ngược axit dạ dày (GERD).
- Viêm xoang mạn tính.
- Sử dụng rượu, bia quá mức.
- Hút thuốc lá.
- Nhiễm nấm, vi khuẩn, vi rút tại thanh quản tái đi tái lại, đặc biệt là do sử dụng các thuốc dạng hít có chứa corticoid gây suy giảm miễn dịch.
- Sử dụng giọng nói quá nhiều trong một số nghề nghiệp như buôn bán, giáo viên, MC, ca sĩ.
- Thay đổi hình dạng dây thanh do tuổi cao.
Một số nguyên nhân khác
Các nguyên nhân khác có thể dẫn đến viêm thanh quản bao gồm:
- Ung thư.
- Liệt dây thanh âm do chấn thương, phẫu thuật hoặc các tình trạng bệnh lý khác.
3. Triệu chứng của viêm thanh quản
Viêm thanh quản được chia thành hai loại: cấp tính và mạn tính.
Triệu chứng của viêm thanh quản cấp tính
Khi bị viêm thanh quản cấp tính, người bệnh thường có các triệu chứng như:
- Sốt nhẹ, cảm thấy mệt mỏi.
- Cảm giác vướng họng, khó nuốt.
- Giọng nói khàn, cần phải hắng giọng nhiều.
- Ho khan không có đờm hoặc chỉ có đờm trắng.
- Chảy mũi, cảm giác khó chịu ở phần họng.
Nếu tình trạng viêm nhiễm lan xuống khí quản và phế quản, đờm có thể xuất hiện với màu vàng hoặc xanh.
Triệu chứng của viêm thanh quản mạn tính
Viêm thanh quản mạn tính thường kéo dài hơn 3 tuần và có các triệu chứng giống với viêm thanh quản cấp tính, nhưng xuất hiện thường xuyên hơn:
- Đau rát họng.
- Phù nề xung quanh cổ, khó khăn khi nuốt.
- Cơn ho kéo dài, đặc biệt vào ban đêm.
- Có thể bị mất tiếng hoàn toàn hoặc khó thở.
4. Biến chứng nguy hiểm của viêm thanh quản
Viêm thanh quản có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là ở trẻ em. Tình trạng này có thể dẫn đến:
- Hẹp đường thở.
- Viêm nắp thanh quản.
- Viêm phế quản.
- Viêm phổi.
Các biến chứng này có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời. Đối với người lớn, nếu triệu chứng khàn giọng kéo dài hơn 2 tuần, có ho ra máu, sốt cao trên 39 độ C hoặc khó thở, bạn nên đi khám bác sĩ ngay lập tức.
5. Cách chẩn đoán bệnh viêm thanh quản
Dấu hiệu phổ biến nhất của viêm thanh quản là khàn tiếng. Để chẩn đoán bệnh, bác sĩ thường tiến hành:
- Soi thanh quản: Bác sĩ sẽ kiểm tra trực tiếp dây thanh âm của bạn bằng dụng cụ chuyên biệt.
- Sinh thiết: Nếu nghi ngờ có nguy cơ ung thư, bác sĩ có thể thực hiện sinh thiết để kiểm tra mẫu mô dưới kính hiển vi.
- Thực hiện các xét nghiệm dị ứng da, chụp X-quang để tìm hoặc loại trừ nguyên nhân.
6. Khi nào cần gặp bác sĩ?
Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Nhiều trường hợp viêm thanh quản cấp tính có thể được kiểm soát bằng cách tự chăm sóc. Tuy nhiên, nếu triệu chứng kéo dài hơn 2 tuần, bạn nên hẹn gặp bác sĩ. Bạn cần gặp bác sĩ ngay nếu có những dấu hiệu sau:
- Khó thở: Có âm thanh lạ khi thở, thở khò khè.
- Ho ra máu.
- Sốt kéo dài không giảm, đặc biệt là sốt cao trên 39 độ C.
- Đau họng tăng dần và trở nên nghiêm trọng.
Nơi khám chữa viêm thanh quản uy tín
- Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Đại học Y Dược Tp. HCM, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương.
- Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội.
- Các cơ sở y tế khác gần nhất cũng có thể cung cấp dịch vụ thăm khám và điều trị kịp thời.
7. Các phương pháp chữa bệnh viêm thanh quản
Đối với viêm thanh quản nặng (có khó thở), đặc biệt là ở trẻ em, cần đến ngay Trung tâm Y tế gần nhất để được điều trị kịp thời. Đối với viêm thanh quản nhẹ (không khó thở), các phương pháp điều trị bao gồm:
- Kiêng nói, tránh lạnh và nghỉ ngơi là rất quan trọng.
- Sử dụng thuốc kháng sinh, giảm viêm, giảm đau hạ sốt, kháng histamin, tiêu đờm, giảm ho, vitamin và khoáng chất.
- Súc miệng và họng bằng dung dịch sát khuẩn để giảm viêm.
- Nâng cao sức đề kháng bằng chế độ dinh dưỡng hợp lý.
- Giữ ấm vùng cổ, tránh tiếp xúc với nước đá và không nằm phòng lạnh.
- Đặc biệt chú ý nếu tình trạng không giảm sau 2 tuần, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng để được nội soi thanh quản.
8. Biện pháp phòng ngừa viêm thanh quản
Để phòng ngừa viêm thanh quản, bạn cần chú ý đến lối sống và thói quen hàng ngày:
- Không hút thuốc lá và tránh xa rượu bia.
- Giữ ấm cơ thể và cổ họng khi thời tiết lạnh.
- Tránh la hét, nói to quá nhiều, đồng thời kiêng ăn những đồ ăn nóng, chua, cay dễ làm tổn thương thanh quản.
- Uống nhiều nước và sử dụng khẩu trang khi làm việc trong môi trường ô nhiễm.
- Rửa tay thường xuyên và tránh tiếp xúc gần với người bệnh.
- Nếu có mắc các bệnh về đường hô hấp, hãy điều trị dứt điểm.
Vừa rồi là những thông tin chi tiết về viêm thanh quản, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách điều trị và biện pháp phòng ngừa. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quát và sâu sắc hơn về tình trạng này. Nếu bạn thấy thông tin hữu ích, hãy chia sẻ đến người thân và bạn bè để mọi người cùng trang bị kiến thức cho sức khỏe của mình nhé!