Trong hành trình học tập, việc tìm hiểu và nắm vững kiến thức Tiếng Việt là rất quan trọng, đặc biệt là đối với học sinh lớp 5. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng khám phá nội dung bài học 27B - Đất nước mùa thu trong Sách VNEN Tiếng Việt lớp 5 tập 2. Bài viết này không chỉ cung cấp lời giải và đáp án đầy đủ cho các phần trong bài học mà còn giúp các em học sinh ôn tập hiệu quả, chuẩn bị tốt cho các kỳ kiểm tra và củng cố kiến thức của mình.
A. Hoạt động cơ bản Bài 27B Tiếng Việt lớp 5 VNEN
Câu 1. Quan sát tranh và trả lời câu hỏi:
a) Tranh vẽ những gì?
Bức tranh trong bài học 27B là khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp của đất nước Việt Nam vào mùa thu. Qua việc quan sát, chúng ta có thể thấy:
- Nhà cửa: Hình ảnh các ngôi nhà nhỏ nằm giữa thiên nhiên.
- Ruộng vườn: Những cánh đồng xanh mướt, thể hiện sự trù phú của đất đai.
- Đồi núi: Các ngọn núi hùng vĩ, tạo nên cảnh quan thơ mộng cho bức tranh.
- Sông hồ: Hình ảnh những dòng sông uốn lượn, tạo điểm nhấn cho cảnh quan.
- Tàu thuyền, con người và động vật: Các chi tiết sinh động như tàu thuyền trên sông, con người lao động và các loài vật quen thuộc như trâu, voi.
b) Những cảnh trong tranh thuộc vùng miền nào của đất nước?
Trong bức tranh, chúng ta có thể nhận diện các cảnh thuộc nhiều vùng miền khác nhau của Việt Nam, bao gồm:
- Vùng trời: Những bầu trời quang đãng, trong xanh.
- Vùng biển: Các hoạt động trên sông nước, tàu thuyền đánh bắt cá.
- Vùng đồi núi: Cảnh sắc hùng vĩ của núi đồi, thể hiện vẻ đẹp nguyên sơ.
- Cao nguyên: Những cánh đồng rộng lớn, bát ngát.
- Đồng bằng: Các cánh đồng lúa chín vàng, biểu trưng cho đời sống nông nghiệp.
Câu 2: Nghe thầy cô (hoặc bạn) đọc bài thơ "Đất nước"
Bài thơ "Đất nước" do Nguyễn Đình Thi sáng tác, mang lại cho chúng ta cảm xúc sâu sắc về vẻ đẹp của quê hương trong mùa thu. Bài thơ không chỉ miêu tả cảnh sắc mà còn thể hiện lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc.
Câu 3. Thay nhau đọc từ ngữ và lời giải nghĩa:
- Đất nước là bài thơ thể hiện tình cảm của tác giả trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, gợi nhớ về mùa thu thắng lợi trên chiến khu Việt Bắc.
- Hơi may: chính là những cơn gió heo may nhẹ nhàng.
- Chưa bao giờ khuất: thể hiện tinh thần kiên cường, bất khuất của dân tộc.
Câu 4: Cùng luyện đọc
Tại đây, các em hãy cùng nhau luyện đọc bài thơ để cảm nhận sâu sắc hơn về ngôn từ và hình ảnh mà tác giả đã sử dụng.
Câu 5. Thảo luận, trả lời câu hỏi:
(1) Những ngày thu đẹp và buồn được tả trong khổ thơ nào?
- Khổ thơ thứ nhất và thứ hai đã diễn tả rất rõ nét về vẻ đẹp và nỗi buồn của mùa thu.
- Những từ ngữ thể hiện sự đẹp đẽ: "gió mát trong", "gió thổi mùa thu hương cốm mới".
- Những từ ngữ diễn tả nỗi buồn: "sáng chớm lạnh", "phố dài xao xác hơi may", "người ra đi đầu không ngoảnh lại".
(2) Nêu một hình ảnh đẹp và vui về mùa thu mới trong khổ thơ thứ ba?
- Hình ảnh đẹp về mùa thu mới: "Trời thu trong biếc".
- Hình ảnh vui: "Rừng tre phấp phới, tiếng nói cười thiết tha".
(3) Nêu một, hai từ ngữ, hình ảnh/câu thơ nói lên lòng tự hào về đất nước tự do, về truyền thống bất khuất của dân tộc trong khổ thơ thứ tư và thứ năm.
- Lòng tự hào về đất nước tự do thể hiện qua: "Trời xanh đây là của chúng ta", "núi rừng đây là của chúng ta".
- Lòng tự hào về truyền thống bất khuất thể hiện trong: "Nước của những người chưa bao giờ khuất", "Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất".
Câu 6. Chọn đọc một khổ thơ em thích và nói cho bạn biết vì sao em thích khổ thơ đó?
Khổ thơ cuối là khổ thơ mà em yêu thích nhất:
"Nước chúng ta,
Nước những người chưa bao giờ khuất
Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất
Những buổi ngày xưa vọng nói về."
Em thích đoạn thơ này vì nó thể hiện sự kiêu hãnh và lòng yêu nước, mang lại cảm giác tự hào về đất nước và truyền thống bất khuất của dân tộc Việt Nam.
B. Hoạt động thực hành bài 27B Tiếng Việt lớp 5 VNEN
Câu 1. Đọc bài văn "Cây chuối mẹ" và trả lời câu hỏi:
Bài văn tả về
cây chuối rất sống động và chân thực, cho chúng ta cảm nhận được sự trưởng thành và ý nghĩa của thiên nhiên.
a) Cây chuối trong bài văn trên được tả theo trình tự nào?
- Cây chuối được miêu tả theo trình tự phát triển: cây chuối con → cây chuối to → cây chuối mẹ.
- Ngoài ra, có thể tả theo trình tự từ bao quát đến chi tiết: tả bao quát cây chuối → tả từng bộ phận như lá, thân, buồng chuối.
b) Cây chuối đã được tả theo cảm nhận của giác quan nào?
- Cây chuối được tả chủ yếu qua thị giác với hình ảnh sắc nét về hình dáng và đặc điểm.
- Có thể quan sát cây chuối bằng các giác quan khác: xúc giác (sờ vào thân chuối), khứu giác (mùi thơm của quả chuối chín), vị giác (vị ngọt của trái chuối).
c) Tìm các hình ảnh so sánh, nhân hóa được tác giả sử dụng để tả cây chuối.
- Tàu lá nhỏ xanh lơ, dài như
lưỡi mác.
- Các tàu lá ngả ra như
những cái quạt lớn.
- Cái hoa thập thò, hoe hoe đỏ như
một mầm lửa non.
- "Nó đã là cây chuối to đĩnh đạc".
- "Chưa được bao lâu, nó đã nhanh chóng thành mẹ".
- "Cây chuối mẹ khẽ khàng ngả hoa".
Câu 2. Viết một đoạn văn ngắn tả một bộ phận của cây
Đoạn văn tham khảo: Tả lá cây hoa hồng
Lá cây hoa hồng không chỉ đẹp mà còn rất đặc biệt. Những chiếc lá nhỏ, xanh mướt, có hình dáng giống như bàn tay với những đường viền răng cưa mềm mại. Mặt trên lá láng bóng, trong khi mặt dưới có một lớp phấn mỏng, tạo nên vẻ đẹp quyến rũ. Khi gió thổi qua, những chiếc lá rung rinh như đang nhảy múa, hòa cùng hương thơm ngào ngạt của hoa hồng đang nở rộ. Mỗi chiếc lá đều mang trong mình một phần của sức sống và cái đẹp của thiên nhiên.
Câu 3. Kể cho các bạn nghe một kỉ niệm về thầy (cô) giáo của em
Bài tham khảo:
Cuối năm học vừa qua, em được nhận phần thưởng Học sinh xuất sắc. Tuy nhiên, sau những lời khen ngợi, trong lòng em lại dấy lên một nỗi xấu hổ khôn nguôi. Chuyện bắt đầu từ một lần em chủ quan trong giờ học. Em vốn là học sinh giỏi Toán, nhưng một hôm, em đã không chuẩn bị bài và không kịp làm bài kiểm tra. Dù em đã cố gắng ngụy trang, nhưng nỗi ân hận trong lòng vẫn còn đó. Nhìn những nụ cười hạnh phúc của thầy cô và bạn bè, em không thể không cảm thấy đắng lòng. Qua kỷ niệm này, em học được bài học quý giá về sự chăm chỉ và trách nhiệm trong học tập.
---
Ngoài việc giải bài tập Tiếng Việt 5 VNEN: Bài 27B - Đất nước mùa thu, VnDoc còn hỗ trợ các em học sinh với nhiều tài liệu học tập khác như giải vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 và SGK Tiếng Việt lớp 5. Mọi thông tin chi tiết, các em hãy truy cập vào trang web của VnDoc để tham khảo thêm. Cảm ơn các em đã theo dõi bài viết!
