Giới thiệu
Thừa Thiên Huế, với vị trí địa lý đặc biệt và địa hình phức tạp, là một trong những vùng có chế độ khí hậu và gió độc đáo nhất Việt Nam. Hoàn lưu khí áp không chỉ ảnh hưởng đến nhiệt độ, độ ẩm mà còn tạo ra những chế độ gió mùa rõ rệt tại đây. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về tác động của hoàn lưu khí áp, đặc biệt là gió mùa mùa hạ, đến chế độ gió ở Thừa Thiên Huế.
Hoàn Lưu Khí Áp và Ảnh Hưởng của Nó
Hoàn lưu khí áp tại Thừa Thiên Huế được chia thành hai mùa chính: mùa đông và mùa hè. Mỗi mùa có những đặc điểm khí hậu riêng biệt, ảnh hưởng đến sức gió và hướng gió tại vùng đất này.
1. Mùa Đông: Gió Đông Bắc Chiếm Ưu Thế
Trong mùa đông, trung tâm áp cao lục địa Châu Á tác động chủ yếu, gây ra gió đông bắc. Hướng gió này thường mang theo không khí lạnh, làm giảm nhiệt độ tại Thừa Thiên Huế. Đặc biệt, trong tháng 1, gió đông bắc thống trị, tạo ra những đợt rét lạnh kéo dài.
Hình 4.4. Bản đồ biểu thị hướng gió thịnh hành tháng 1
2. Mùa Hè: Gió Mùa Tây Nam và Ảnh Hưởng của Áp Thấp
Mùa hè, gió mùa mùa hạ hoạt động mạnh mẽ, chủ yếu từ hướng tây nam. Áp thấp có trung tâm ở lãnh thổ Iran cùng với rãnh nội chí tuyến tạo ra sức hút mạnh mẽ đối với không khí từ các đại dương phía nam và phía đông. Hướng gió trong mùa hè thường mang lại độ ẩm cao, tạo điều kiện cho các trận mưa lớn và giông bão.
Hình 4.5. Bản đồ biểu thị hướng gió thịnh hành tháng 7
Ảnh Hưởng Của Địa Hình đến Chế Độ Gió
Địa hình của Thừa Thiên Huế có vai trò quan trọng trong việc xác định chế độ gió. Các dãy núi phía tây và phía nam ảnh hưởng đến hướng và tốc độ của gió.
1. Gió Mùa Đông Bắc
Các dãy núi này đã làm lệch hướng gió đông bắc thành gió bắc hoặc tây bắc, ảnh hưởng đến sự phân bố không khí lạnh vào mùa đông. Điều này tạo ra sự khác biệt rõ rệt giữa các khu vực đồng bằng và vùng núi.
2. Gió Mùa Tây Nam
Trong mùa hè, gió mùa tây nam thường bị điều chỉnh bởi địa hình, dẫn tới sự xuất hiện của hiện tượng hiệu ứng Phơn. Khi gió vượt qua dãy Trường Sơn, không khí trở nên khô nóng, dẫn đến thời tiết khó chịu tại Thừa Thiên Huế.
Tốc Độ Gió và Hướng Gió tại Thừa Thiên Huế
Theo số liệu quan trắc từ các địa điểm như Huế, A Lưới và Nam Đông, chế độ gió tại Thừa Thiên Huế có sự biến đổi rõ rệt theo từng khu vực.
1. Tốc Độ Gió Trung Bình
- Thành phố Huế: Tốc độ gió trung bình năm là 1,6 m/s, với tháng 6 là tháng có tốc độ gió lớn nhất (1,6 m/s).
- Vùng Ven Biển: Tại Thuận An, tốc độ gió trung bình đạt khoảng 3,4 m/s, gần gấp đôi so với Huế.
- Vùng Núi: Tốc độ gió tại A Lưới và Nam Đông thấp hơn, lần lượt là 1,8 m/s và 1,3 m/s.
2. Hướng Gió Thịnh Hành
Hướng gió thịnh hành được xác định theo 8 hướng:
- Mùa Đông: Hướng tây bắc và đông bắc chiếm ưu thế.
- Mùa Hè: Gió thường đến từ hướng tây nam, nhưng ở một số khu vực như Thuận An, hướng gió có thể lệch sang đông nam.
Tình Hình Gió Mạnh và Tần Suất Xuất Hiện
1. Gió Mạnh > 10 m/s
Số ngày có gió mạnh tại Thừa Thiên Huế không đồng nhất giữa các địa phương. Ví dụ, Nam Đông có nhiều ngày gió mạnh hơn so với Huế, nhờ vào đặc điểm địa hình và khí hậu.
2. Gió Mạnh > 15 m/s
Mặc dù số ngày có gió mạnh > 15 m/s khá ít, nhưng thường xảy ra vào mùa hè và đầu mùa đông, trùng với thời kỳ bão và dông.
3. Tốc Độ Gió Mạnh Nhất
Tốc độ gió mạnh nhất tại Thừa Thiên Huế thường xảy ra trong bão, với những trận bão lịch sử như bão năm 1962 và 1985 đã gây thiệt hại lớn cho khu vực này.
Kết Luận
Thừa Thiên Huế với vị trí địa lý và địa hình phức tạp đã tạo nên một chế độ gió độc đáo. Hoàn lưu khí áp ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự thay đổi gió mùa và hướng gió, đặc biệt là gió mùa mùa hạ. Sự phân hóa này không chỉ ảnh hưởng đến khí hậu mà còn tác động đến cuộc sống của người dân nơi đây. Việc nắm rõ chế độ gió sẽ giúp cho các kế hoạch phát triển kinh tế, nông nghiệp và xây dựng hạ tầng trong tương lai được thực hiện một cách hiệu quả và bền vững.
Hy vọng bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn sâu sắc hơn về chế độ gió tại Thừa Thiên Huế, cũng như bức tranh tổng thể về khí hậu khu vực này.
